Intelligence Report 2024
Het jaar van de escalatie
De snel wijzigende geopolitieke context heeft ook een invloed op onze binnenlandse veiligheid. Stijgende spanningen op het internationale toneel brengen binnenlandse veiligheidsproblemen met zich mee, zowel op vlak van acties door statelijke als acties door niet-statelijke actoren.
Hybride dreiging neemt toe
Ook in 2024 stelt de VSSE vast dat buitenlandse mogendheden hybride acties blijven ondernemen om Westerse democratieën te destabiliseren. Vooral Rusland lijkt zijn acties in Europa te hebben opgeschaald. De Russische hybride dreiging breidt uit van Oost- naar West-Europa en bevat een breed scala aan methoden (cyberaanvallen, sabotage, desinformatie, enz.). Rusland doet daarvoor steeds meer beroep op freelancers en criminele organisaties om klusjes voor hen op te knappen. De rode draad hierbij is zijn steeds agressievere aanpak. Al is Rusland lang niet het enige land dat hybride acties opzet. China stelt zich ook steeds assertiever op tegenover het Westen.
Terroristische dreiging blijft aanwezig
De belangrijkste terreurdreiging in ons land gaat nog steeds uit van jihadistische terreurbewegingen zoals Islamitische Staat (IS) en in het bijzonder zijn Centraal-Aziatische franchise in de Khorasan Provincie (ISKP). Hun online propaganda zet lone actors aan tot gewelddadige acties in België en Europa. Deze propaganda bereikt ook steeds meer jongeren. Een verontrustende vaststelling is dat bijna een derde van de personen die opduiken in terrorismedossiers van de VSSE over het plannen van gewelddadige acties minderjarig is. “Dit is niet alleen een uitdaging voor de veiligheidsdiensten maar ook voor sociopreventieve spelers die zich richten op jeugd,” aldus administrateur-generaal F. Bostyn.
Buitenlandse ontwikkelingen hebben ook een invloed op de terreurdreiging in ons land. De plotse val van het Assadregime plaatste de vraag wat te doen met de aanwezigheid van ‘Belgische’ Foreign Terrorist Fighters (FTF) in Syrië nogmaals op de voorgrond. Daarnaast is het conflict tussen Israël en Hamas/Hezbollah een voedingsbodem voor polarisering in ons land.
Whole of society-aanpak
De VSSE blijft als veiligheidsdienst daarnaast bijdragen aan de versterking van de veiligheidscultuur in België. Na de integratie van de Nationale Veiligheidsoverheid (NVO) begin 2024 speelt de VSSE daarin een nog grotere rol. De afgelopen vijf jaar is bijvoorbeeld het aantal aanvragen voor veiligheidsmachtigingen sterk gegroeid. Zo steeg het aantal aanvragen van 2.428 in 2020 naar 15.366 aanvragen in 2024.
Samenwerken met Belgische en internationale partners, zowel in de publieke als privésector, is essentieel in een wereld waarin grenzen niet bestaan als het over veiligheid gaat.