Proliferatie
De Veiligheid van de Staat heeft de wettelijke opdracht om inlichtingen met betrekking tot proliferatie in te winnen, te analyseren en te verwerken.
Wat is proliferatie?
Proliferatie staat in de wet van 30 november 1998 op de inlichtingen- en veiligheidsdiensten omschreven als:
de handel of de transacties betreffende materialen, producten, goederen of knowhow die kunnen bijdragen tot de productie of de ontwikkeling van non-conventionele of zeer geavanceerde wapensystemen. In dit verband worden onder meer bedoeld de ontwikkeling van nucleaire, chemische en biologische wapenprogramma’s, de daaraan verbonden transmissiesystemen, alsook de personen, structuren of landen die daarbij betrokken zijn.
De Veiligheid van de Staat heeft de taak om samen andere Belgische - federale of regionale – instanties actief informatie in te winnen en ongeoorloofde transfers van kennis, materialen of technologieën voor de productie van massavernietigingswapens (MVW) of de dragers ervan, te helpen voorkomen. Het gaat daarbij om transfers vanuit ons land of met België als doorvoerland.
De strijd wordt ook internationaal gevoerd. Ons land speelt daarin een actieve rol en neemt deel aan de volgende fora en organisaties:
- Missile Technology Control Regime inspecteert de export van goederen en materialen voor de ontwikkeling van raketten
- Nuclear Suppliers Group
- Australia Group controleert de export van goederen en materialen voor de ontwikkeling van chemische en biologische wapens
- United Nations Security Council Committee established pursuant to resolution 1540
- International Atomic Energy Agency
- ...
Waarom België een interessant profiel heeft
Proliferatie ontstaat omdat sommige zogenaamde ‘risicolanden’ vanuit een expansionistische of defensieve politiek inspanningen leveren om nucleaire, biologische of chemische massavernietigingswapens te bemachtigen wanneer ze die zelf niet kunnen ontwikkelen of fabriceren. Daarom trachten ze de nodige kennis en bepaalde sleutelproducten op een illegale manier te verkrijgen.
Omdat België beschikt over bepaalde spitstechnologie en expertise, heeft ons land een interessant profiel.
Bovendien is België door zijn centrale ligging in Europa een belangrijk transitland, niet het minst omdat het ook economische en logistieke knooppunten telt zoals de haven van Antwerpen (de tweede grootste haven van Europa) en verschillende luchthavens.
Om gevoelig materiaal bij een eventuele doorvoer via ons land beter te kunnen controleren, kiest België zowel internationaal als ook nationaal (met de drie gewestelijke licentiediensten en de douane) voor een doorgedreven samenwerking.
Transfer van kennis en knowhow
De VSSE ziet toe op de transfer van kennis en knowhow die gebruikt kan worden voor de ontwikkeling van niet-conventionele wapens. Dat doet de dienst onder meer het sensibiliseren van bedrijven en onderzoeksinstellingen. De transfer van dergelijke kennis en knowhow kan immers onze politieke betrekkingen met het buitenland in gevaar brengen en ons non-proliferatiebeleid schaden. Het kan ook schade toebrengen aan onze internationale, commerciële relaties met alle economische gevolgen van dien.
Het doel van een non-proliferatiebeleid is bovendien ook te voorkomen dat terroristische organisaties toegang krijgen tot een niet-conventioneel wapenarsenaal. Aan consulaire diensten wordt in deze context gevraagd om waakzaam te zijn bij het screenen van visa van buitenlandse studenten en wetenschappers in gevoelige disciplines.